دیپلماتهای پیشین پاکستان: طالبان در مسیر «تغییر رژیم» حرکت میکنند؛ مقاومت در شمال رو به گسترش است
در یک میزگرد تخصصی با حضور مقامهای سابق دیپلوماتیک پاکستان، آصف درانی، نماینده ویژه پیشین این کشور در امور افغانستان، هشدار داد که طالبان با عملکرد و سیاستهای خود عملاً بهسوی «تغییر رژیم» پیش میروند. او گفت گروههای مقاومت در شمال افغانستان، بهویژه در بدخشان، فعال شدهاند و در میان اقوام غیرپشتون نوعی اپوزیسیون داخلی شکل گرفته است.
درانی تاکید کرد طالبان توانایی اداره و کنترل کشور را از خود نشان ندادهاند و در تمام عرصهها، از جمله امور اجتماعی، اقتصادی و مبارزه با تروریسم، با ناکامی روبهرو بودهاند. او با اشاره به گزارش نهادهای بینالمللی افزود تحریک طالبان پاکستان – که به باور او تحت حمایت طالبان افغان قرار دارد – به یک تهدید جدی برای امنیت جنوب و مرکز آسیا تبدیل شده است.
به گفته این دیپلومات پیشین، سیاستهای طالبان باعث انزوای روزافزون این گروه در میان همسایگان و جامعه جهانی شده است؛ بهویژه برخورد سختگیرانه طالبان با آموزش دختران و زنان، به تشدید این انزوا انجامیده است.
درانی همچنین گفت که ادامه سیاستهای طالبان، گروههای مخالف مسلح در شمال را تقویت و روند اتحاد آنها را تسریع خواهد کرد. در عین حال، او هشدار داد که پاکستان نباید با توجه به تجربههای گذشته، خود را وارد پروژه تغییر رژیم در افغانستان کند.

در ادامه این نشست، امجد علی شیر، سفیر پیشین پاکستان در کمبودیا، نیز با اشاره به فعالیت «جبهه آزادی» به رهبری یاسین ضیا گفت این گروه در شمال و بدخشان حضور جدی دارد. او تأکید کرد که بدخشان بهدلیل موقعیت مرزی با تاجیکستان، چین و پاکستان، منطقهای کلیدی است.
به گفته او، گرچه تاکنون تلاشهای نظامی مخالفان طالبان ناکام مانده، اما این «مراحل آغازین» است و تلاش برای تغییر رژیم ادامه خواهد یافت. رسانههای پاکستانی در ماههای اخیر نیز بارها درباره احتمال تغییر رژیم در افغانستان گزارش منتشر کردهاند. همزمان با افزایش تنشها، مقامهای پاکستان دیگر از «حکومت موقت» یا «اداره طالبان» یاد نمیکنند و اصطلاح «رژیم طالبان» را بهکار میبرند.
این در حالی است که روابط طالبان و پاکستان وارد مرحله بحرانی شده است. سه دور گفتوگو میان دو طرف بینتیجه پایان یافته و طالبان خواستههای اسلامآباد درباره مهار تحریک طالبان پاکستان را نپذیرفتهاند. پاکستان خواهان تعهد کتبی طالبان برای توقف حملات تیتیپی، صدور فتوا علیه جنگ در پاکستان و تحویل رهبران این گروه بود، اما طالبان تاکید کردهاند که موضوع تیتیپی «مسئله داخلی پاکستان» است.
پس از بستهشدن گذرگاههای مرزی از سوی پاکستان، طالبان اعلام کردند که بهدنبال کاهش وابستگی تجاری به این کشور هستند. از جمله تصمیم برای توقف واردات دارو از پاکستان و رایزنی با هند جهت جایگزینی کالاهای پاکستانی از جمله اقدامات اخیر طالبان است.
با این حال، سفیران پیشین پاکستان در این نشست تأکید کردند که هند نمیتواند جایگزین جغرافیایی پاکستان شود. از آنجا که افغانستان و هند مرز مشترک ندارند، دهلینو ناچار است برای تجارت با افغانستان از مسیر بنادر پاکستان یا ایران استفاده کند. طالبان تلاش دارند بندر چابهار را فعال نگه دارند، اما این بندر همچنان در فشار تحریمهای جهانی قرار دارد.





