دوستم و غنی؛ دیروز اختلاف، امروز ائتلاف؟

هواداران جنرال عبدالرشید دوستم، معاون اول ریاست جمهوری با نشر عکس‌هایی از دیدار او و محمد اشرف غنی، گفته‌اند که این‌دو، روی اوضاع جاری و انتخابات گفتگو کرده‌اند.

به نوشته آنان، این ملاقات در ارگ ریاست جمهوری صورت گرفته و روی پروسه‌ صلح، وضعیت امنیتی شمال و برگزاری انتخابات شفاف، رییس جمهور و معاون اولش گفتگو کرده‌اند.

دیدار غنی و دوستم در شرایطی صورت می‌گیرد که گفته می‌شود رییس جمهور برای ثبت نام در انتخابات آینده ریاست جمهوری، هنوز نتوانسته برای خود معاون اول انتخاب کند و به گفته منابع مختلف صلاح الدین ربانی وزیر خارجه کنونی کابینه او، دست رد به سینه‌اش زده است.

جنرال دوستم و اشرف غنی، دو شخصیت جنجالی چندسال سیاست افغانستان بوده اند. این دو، برای تشکیل تیم تحول و تداوم، به راحتی در کنار هم قرار گرفتند و آقای دوستم به زودی، رهبری اشرف غنی را قبول کرد و برای او در شمال کمپاین کرد.

او همواره در سخنانش تاکید داشت که یکی از رهبران “پادشاه ساز” است و در گذشته نیز توانسته است که باعث سقوط دولت داکتر نجیب الله شده است. این موضوع همواره از سوی هواداران او نیز تبلیغ می‌شود.

پس از حل جنجال‌های انتخاباتی میان اشرف غنی و عبدالله و تشکیل حکومت وحدت ملی، به زودی مشخص شد که آقای دوستم و غنی، نمی‌توانند در یک مسیر حرکت کنند و معاون نخست غنی، خود به یکی از منتقدان جدی حکومتی که خود در تشکیل آن نقش اساسی داشت، مبدل شد.

آقای دوستم که برای مقابله با هجوم طالبان به ولایت های شمالی، لباس رزم پوشیده بود، در چندین سخنرانی از عدم حضور ترکتباران در ادارات دولتی سخن گفت و حتی با کنایه گفت که کسانی که پشتون هستند و تذکره لوگر دارند می توانند در حکومت آقای غنی کار کنند.

او به زودی از رفتن به صدارت ودفتر کارش نیز خود داری کرد و در نقش یک منتقد جدی دولت، همواره بر غنی و کارکردهایش تاخت تا اینکه قضیه احمدایشچی در شبرغان اتفاق افتاد و اشرف غنی نیز با استفاده از این دوسیه، آقای دوستم را مدت ها به ترکیه تبعید کرد و یک کمپین قوی برای خدشه دار کردن چهره معاون نخست‌اش، در نزد کشورهای خارجی به راه انداخت.

دوسیه خشونت جنسی دوستم و محافظانش در برابر رقیب دیرینه‌اش احمد ایشچی، به یک نزاع کلان داخلی میان ترکتباران افغانستان، هنوزهم دست به دست می‌شود و انتظار می رود که در انتخابات ریاست جمهوری نیز این قضیه همچنان داغ باقی بماند.

آقای غنی در شرایطی با دوستم دیدار می‌کند که تاکنون از پیداکردن معاون اول برای خود، عاجز مانده، و انتظار می رود که خواست اولش از دوستم این باشد که به تیم او بپیوندند.

واکنش‌ها به این ملاقات نیز در همین راستا تجزیه و تحلیل شده اند. خیل زیادی از کاربران شبکه‌های اجتماعی، با یاد آوری از جفاهایی که غنی در حق آقای دوستم کرده، یکجای شدن او با غنی را یک خطای استراتژیک برای جنرال خوانده اند و شماری از هواداران او نیز که روزگاری غنی را نماد “تبعیض و نامردی” می خواندند نسبت به یکجای شدن این دو، هشدار داده اند.

سوال اساسی اما این است که آیا جنرال دوستم، باردیگر برای پیروزی محمد اشرف غنی، با او یکجای خواهد شد یانه و اگر نه بدیل او برای رفتن به ارگ چه کسی خواهد بود.؟

روایت‌ها مختلفی از کلاف سردرگم تیکت‌های انتخاباتی افغانستان، این روزها دست به دست می‌شوند؛ محمد حنیف اتمر جدی ترین رقیب آقای دوستم، دوبار تاکنون به دیدار او رفته و از او خواسته است که به تیم صلح و اعتدال بپیوندد. در این راستا، محمد محقق معاون دوم احتمالی آقای اتمر نیز بارها با دوستم ملاقات کرده و از او برای پیوستن به تیم‌اش، دعوت کرده است.

دوستم نیز چندین بار به شکل غیر مستقیم گفته است که دیگر حاضر نیست از اشرف غنی حمایت کند. در همین راستا آقای دوستم با کریم خلیلی متحد چندسال پیش‌اش، ملاقات کرده و گفت که این دو مشترکا با یک تیم یکجای شده یا تیمی را ایجاد می‌کنند.

مردد بودن جنرال در این روزها، هواداران اورا نیز سردرگم کرده است. به‌غیر از دوستم، بیشتر جریان‌های ترک‌تبار دیگر، حمایت خود از حنیف اتمر را اعلام و برای او کمپاین را آغاز کرده‌اند.

اینک، توپ در میدان جنرال کهنه‌کار و تنها بانک رای باقی مانده از دیگر بانک های ورشکسته است که همه چیز را به دقیقه نود، مانده است. همگان، منتظراند که آقای دوستم به سوی کدام نامزد انتخابات ریاست جمهوری آینده لبخند زده و زمینه حضور او در ارگ ریاست جمهوری را آسان‌تر خواهد کرد؟

آیا دوستم باردیگر اشتباه دوره گذشته اش را تکرار خواهد کرد و آیا در حکومت آینده، بازهم شاهد تبعید او به ترکیه خواهیم بود.؟ این‎ها سوالاتی اند که در چند روز آینده، جواب آن مشخص خواهد شد.