پژوهش تازه: نقض آزادی رسانه‌ها در افغانستان نسبت به سال گذشته 138 درصد افزایش یافته است

مرکز خبرنگاران افغانستان با پخش گزارش سالانه این مرکز درباره وضعیت رسانه‌ها و خبرنگاران در سال ۲۰۲۲ از افزایش خشونت ها در برابر خبرنگاران در حاکمیت طالبان نسبت به سال گذشته، خبر داده است.

به گفته این نهاد، میزان خشونت ها در برابر خبرنگاران نسبت به سال گذشته افزایشی درحدود 138 درصد داشته است و در سال 2022 تاکنون 260 مورد خشونت و نقض حقوق خبرنگاران و کارمندان رسانه ای به ثبت رسیده است.

یافته های این نهاد مدافع حقوق خبرنگاران این خشونت ها شامل لت‌ و کوب، شکنجه و توهین تحقیر خبرنگاران از سوی نیروهای طالبان بوده است.

براساس این یافته ها، از میان ۲۶۰ مورد خشونت، ۱۱۹ مورد آن بازداشت موقت خبرنگاران توام با خشونت بدنی و روانی، توهین و تحقیر بوده است.

مرکز خبرنگاران افغانستان می گوید که در یک سال گذشته ۵۸ خبرنگار در کابل، ۱۱ خبرنگار در قندهار، ۱۱ خبرنگار در پکتیا، ۷ خبرنگار در غزنی، ۶ خبرنگار در فاریاب، ۹ خبرنگار در هرات، سمنگان و بامیان، ۸ خبرنگار در پروان، ارزگان، لوگر و غور و نیز ۹ خبرنگار دیگر در کاپیسا، بلخ، تخار، ننگرهار و خوست، هلمند، زابل، فراه، بادغیس بازداشت شده اند.

این مرکز گفته است که از میان خبرنگاران بازداشت شده، دست کم ۳ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای به شمول، خالد قادری مجری پیشین رادیو نوروز در هرات، از ۱۷ مارچ ، فیض الله فیض‌‌بخش، خبرنگار آزاد از ۱۷ آگست در کابل و قدرت‌الله ترار، خبرنگار تلویزیون زرغون در خوست از ۱۱ نوامبر سال روان میلادی تاکنون در بند طالبان هستند.

یافته های این مرکز نشان می دهد که خالد قادری به علت پخش دیدگاه انتقادی‌اش درباره طالبان در شبکه‌های اجتماعی از سوی دادگاه طالبان در هرات به یک سال زندان محکوم شده وفیض‌‌الله فیض بخش هنگام تصویربرداری از محل «کشته شدن» ایمن ظواهری رهبر القاعده در کابل و قدرت‌الله ترار به علت کار خبرنگاری و پست‌های انتقادی‌‌اش در شبکه‌های اجتماعی بازداشت شده اند.

این گزارش درحالی نشر می شود که فشار و تهدید بالای نهادهای حامی رسانه ها نیز به شدت افزایش یافته است و شمار زیادی از مسوولان رسانه های حامی، به علت ترس از طالبان نمی توانند آمارهای واقعی را به نشر برسانند و احتمال دارد که آمار شکنجه و لت و کوب خبرنگاران از سوی طالبان بیشتر از این ها باشد.

با این حال، یافته‌های مرکز خبرنگاران افغانستان نشان می‌هد که اداره استخبارات طالبان و وزارت امر به معروف این گروه به طور مستقیم و غیر مستقیم با بازداشت، تهدید و ترساندن خبرنگاران تلاش می کنند تا جلو کار مستقل رسانه ای را بگیرند.

شماری از مسوولان رسانه های افغانستان که نخواستند نامی از آنان در این گزارش ذکر شود، به خبرگزاری میثاق گفتند که اداره استخبارات طالبان بارها برای شان تماس گرفته و یا به دفاتر شان آمده و آنان را تهدید کرده اند. به گفته این افراد، خواست اصلی طالبان سانسور صددرصدی و نشر خبرهایی است که تنها از سوی طالبان تهیه می شوند.

مرکز خبرنگاران افغانستان درحالی از افزایش خشونت ها در برابر خبرنگاران خبر داده است که پیش از این نیز اعلام شده بود نزدیک به نیمی از تلویزیون های خصوصی، رسانه های چاپی و آنلاین در افغانستان فعالیت شان را متوقف کرده و نزدیک به هشت هزار خبرنگار و کارمند رسانه ای از کار بیکار شده اند.

سازمان گزارشگران بدون مرز نیز در گزارشی، پیشتر گفته بود که از میان ۱۱۹۰ زن روزنامه‌نگار و کارمند رسانه‌ای در کابل، اکنون فقط ۳۲۰ نفر مشغول به کار هستند.