گزارشگر ویژه ملل متحد: جامعه جهانی نباید مردم افغانستان را در برابر طالبان تنها بگذارد
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر افغانستان، در پایان سفر چندروزهاش به قطر از وخامت روزافزون وضعیت حقوق بشری در افغانستان ابراز نگرانی کرد و از جامعه جهانی خواست حمایت خود از مردم این کشور را ادامه دهند.
بنت که از ۱ تا ۴ دسامبر به دوحه سفر کرده بود، گفت در این سفر با مقامهای قطری، فعالان افغانستان، اعضای جامعه بینالمللی و دانشجویان دانشگاه امریکایی افغانستان دیدار و درباره وضعیت بحرانی حقوق بشر گفتگو کرده است. او از دولت قطر برای «حمایتهای اساسی و مداوم در زمینه آموزش، بهداشت، معیشت، کمکهای بشردوستانه و کاهش فقر» قدردانی کرد و نقش این کشور در تسهیل روندهای صلح در افغانستان را «غیرقابل چشمپوشی» خواند.
به گفته بنت، مقامهای قطری در دیدارها نگرانیهای خود را نسبت به وضعیت زنان و محدودیتهای شدید طالبان مطرح کردهاند و برای اصلاح این سیاستها تلاش میکنند. او تأکید کرد که جامعه جهانی مستقر در دوحه در تعامل با طالبان باید «همواره بر اصول حقوق بشر پافشاری کند» و صدای زنان، قربانیان و اقلیتهای بهحاشیهراندهشده را بازتاب دهد.
سفر بنت همزمان با کارزار جهانی «۱۶ روز فعالیت علیه خشونت جنسیتی» انجام شد؛ کارزاری که بهگفته او افغانستان یکی از مصادیق آشکار آن است. او با اشاره به محرومیت نظاممند زنان و دختران از حق آموزش، کار، سلامت و عدالت تحت حاکمیت طالبان، از گزارشهای خشونتبار تازه علیه زنان، از جمله مرگ مشکوک یک دختر تازهعروس در کابل، ابراز نگرانی کرد و خواستار تحقیق مستقل و فوری شد.
گزارشگر ویژه سازمان ملل همچنین به اجرای اعدام در ملأعام در ولایت خوست اشاره کرد که با تأیید رهبر طالبان و حضور دهها هزار تن، بهویژه نوجوانان، انجام شد. او این اقدام را «خشن، غیرانسانی و تحقیرآمیز» خواند و استفاده از کودکان در چنین مراسمی را «کاملاً غیرقابل قبول» دانست.
در بخش دیگری از این گزارش، بنت نسبت به موج گسترده بازگشت اجباری پناهجویان افغانستان از پاکستان، ایران و برخی کشورهای اروپایی هشدار داده و گفته است بیش از ۲.۷ میلیون مهاجر در سال جاری مجبور به بازگشت شدهاند. به گفته او، این افراد پس از ورود با تهدید بازداشت خودسرانه، بیکاری و محدودیتهای شدید علیه زنان روبهرو میشوند.
بنت از کشورها خواست اصل «عدم بازگرداندن» را رعایت کرده و از اخراج اجباری پناهجویان خودداری کنند. او همچنین از کاهش شدید برنامههای اسکان مجدد توسط کشورهای غربی، بهویژه توقف پذیرش پناهجویان افغانستان توسط ایالات متحده، انتقاد کرد و گفت این وضعیت هزاران فرد نیازمند حمایت بینالمللی را در «شرایطی بسیار ناامن و مبهم» قرار داده است.
گزارشگر ویژه ملل متحد در بخشی از نشستهای خود با خانوادههای هزاره در غزنی دیدار و درباره نگرانی آنان نسبت به احتمال از دستدادن خانههایشان گفتوگو کرده است. به گفته بنت، این خانوادهها نیازمند دادرسی عادلانه و حمایت حقوقیاند تا از آوارگی جلوگیری شود.
ریچارد بنت در پایان تأکید کرد وضعیت حقوق بشر در افغانستان «بهشدت بحرانی» است و بدون پیگیری مستمر جامعه جهانی، اوضاع میتواند بدتر شود. او گفت: «افغانهایی که با آنان دیدار کردم، با وجود خطرها، برای حفظ کرامت و حقوق بشر تلاش میکنند. ما نباید آنها را ناامید کنیم.»
