گام تازه واشنگتن برای پایان جنگ اوکراین؛ زلنسکی میگوید با ترامپ گفتوگو خواهد کرد

ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، اعلام کرده است که پس از ارائه یک طرح پیشنهادی صلح از سوی آمریکا برای پایان جنگ با روسیه، قصد دارد با دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، گفتوگو کند. گزارشها نشان میدهد این طرح توسط استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا، و کریل دیمیتریف، نماینده روسیه، بدون حضور و مشارکت اوکراین تهیه شده است.
طبق بیانیهای که دفتر زلنسکی روز پنجشنبه، ۲۰ نوامبر (۲۹ آبان) منتشر کرد، او این پیشنویس را فرصتی برای «احیای دیپلماسی» توصیف کرده و گفته است که اوکراین آماده است بر سر مفاد آن بهگونهای کار کند که به «پایانی عادلانه» برای جنگ منجر شود. کییف تأکید کرده که از هر «پیشنهاد معناداری که زمینهساز صلح واقعی باشد» حمایت خواهد کرد.
جزئیات این پیشنهاد هنوز از سوی اوکراین منتشر نشده، اما رسانههای آمریکایی از جمله اکسیوس، فایننشیال تایمز و رویترز گزارش دادهاند که این طرح شامل پیشنهادهایی است مبنی بر چشمپوشی اوکراین از بخشهایی از دونباس، کاهش چشمگیر اندازه ارتش و کنار گذاشتن بخشی از تواناییهای تسلیحاتیاش. موضوعاتی که در صورت پذیرش، مزیت قابلتوجهی برای روسیه ایجاد میکند و به گفته ناظران دلیل سردی نخستین واکنش کییف بوده است.
در مقابل، کارولین لویت، سخنگوی کاخ سفید، هرگونه ادعای مربوط به امتیازدهی یکطرفه اوکراین را رد کرده و گفته است که ویتکاف و مارکو روبیو، وزیر خارجه، «بهطور مساوی» با هر دو طرف رایزنی کردهاند. او این طرح را «مناسب برای روسیه و اوکراین» خوانده، بدون آن که جزئیات بیشتری ارائه کند.

مسکو نیز این طرح ۲۸ بندی را کماهمیت جلوه داده است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفته است که اگرچه «تماسهایی» با آمریکا وجود داشته، اما روندی که بتوان آن را «مشاوره» نامید در جریان نیست.
انتشار این بیانیه همزمان با دیدار زلنسکی با مقامهای ارشد نظامی آمریکا در کییف بود؛ از جمله دن دریسکول، وزیر ارتش آمریکا، ژنرال رندی جورج، رئیس ستاد ارتش، و ژنرال کریس دوناهو، بلندپایهترین فرمانده نیروی زمینی آمریکا در اروپا.
با وجود همه انتقادها، زلنسکی از «تلاشهای دولت ترامپ برای بازگرداندن امنیت به اروپا» قدردانی کرد؛ اظهاراتی که از نگاه تحلیلگران تلاشی برای حفظ حمایت واشنگتن تعبیر شده است.
زلنسکی در پیام شبانهاش نیز بر ضرورت دستیابی به «صلح شایسته» و احترام به «کرامت مردم اوکراین» تأکید کرد. با این حال، عدم مشارکت اوکراین و متحدان اروپاییاش در تهیه این پیشنویس، نگرانیهایی را در اروپا برانگیخته است. کایا کالاس، مقام ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا، هشدار داده که هر طرحی «بدون همراهی اوکراینیها و اروپاییها» عملی نخواهد بود. پسکوف نیز تأکید کرده که هر توافق ممکن باید به «ریشههای درگیری» بپردازد؛ عبارتی که از دید غرب خواستههای حداکثری مسکو را بازتاب میدهد.
لیزا یاسکو، عضو پارلمان اوکراین، نیز در گفتوگو با بیبیسی اظهار داشته که کشورش «هیچ نقشی در تدوین این طرح نداشته» و تصمیمگیری بهجای اوکراینیها «دردناک» است.
در طول دور دوم ریاستجمهوری ترامپ، تلاشهای مختلفی برای پایان دادن به جنگ اوکراین آغاز شده؛ از برنامهریزی نشست دوجانبه با ولادیمیر پوتین در آلاسکا تا سفرهای متعدد ویتکاف به مسکو و گفتوگو با زلنسکی و دیگر رهبران غربی. با این حال، با نزدیک شدن به چهارمین سالگرد حمله روسیه، دو طرف همچنان بهشدت بر سر نوع پایان جنگ اختلاف دارند.
در میدان نبرد، اوکراین حملات پهپادی دوربرد علیه زیرساختهای نظامی و انرژی روسیه را افزایش داده و مسکو نیز با حملات سنگین به اهداف غیرنظامی اوکراین پاسخ میدهد. اوایل هفته جاری، دستکم ۲۶ نفر در حمله موشکی و پهپادی روسیه به مناطق مسکونی در شهر ترنوپیل کشته شدند و به گفته زلنسکی، ۱۷ نفر دیگر همچنان مفقودند.



