مجله نیولاینز: پاکستان در پی تشدید تنش با طالبان بهدنبال ایجاد بدیل سیاسی در افغانستان است

مجله آمریکایی «نیولاینز» در گزارشی تازه نوشته است که با سرد شدن روابط اسلامآباد و طالبان، پاکستان در تلاش است تا با گسترش تماسهایش با چهرههای مخالف طالبان، شریک سیاسی تازهای برای آینده افغانستان بیابد.
در این گزارش آمده است که یاسین ضیا، بنیانگذار «جبهه آزادی افغانستان» و داوود ناجی، مسئول بخش سیاسی این جریان، طی سال گذشته با هدف جلب حمایت سیاسی و مالی به چندین کشور سفر کردهاند. این دو چهره که در گذشته در دو سوی متضاد جنگ داخلی قرار داشتند، پس از سقوط دولت پیشین دوباره در یک محور سیاسی جمع شدهاند.
به نوشته نیولاینز، دورشدن طالبان از پاکستان فرصتی برای جبهه آزادی ایجاد کرده و حتی شایعاتی از احتمال گشایش دفتر این گروه در پاکستان مطرح شده است. با آنکه ضیا سالها علیه طالبان عملیات نظامی انجام داده، گزارش تأکید دارد که این حملات تأثیر چشمگیری بر توان طالبان نداشته و این گروه همچنان کنترل افغانستان را در دست دارد.
گزارش همچنین یادآوری میکند که طالبان در عرصه دیپلوماسی نیز پیشرفتهایی داشتهاند؛ از جمله بهرسمیتشناختهشدن ادارهشان از سوی روسیه در جولای ۲۰۲۵ و در دستگرفتن کنترل چندین سفارت مربوط به حکومت پیشین.
براساس این گزارش، تلاش پاکستان برای ایجاد یک اپوزیسیون منسجم علیه طالبان زمانبر خواهد بود، زیرا گروههای مخالف هنوز پراکنده و چنددستهاند. نیولاینز به نشست ۲۰۲۴ ویانا اشاره کرده و مینویسد که با وجود تلاشهای احمد مسعود برای گردهمآوردن چهرههای بیشتر، کشورهایی چون فرانسه و بریتانیا همچنان از نزدیکشدن به این جریان خودداری کردهاند.
گزارش تأکید میکند که اپوزیسیون طالبان هنوز هیچ حامی دولتی ندارد و ابزار لازم برای بهچالشکشیدن طالبان در اختیار این گروهها نیست.
به نوشته نیولاینز، پاکستان پس از خروج ناتو تنها کشوری بود که توان اثرگذاری مستقیم بر افغانستان را داشت، اما این موقعیت با تغییر سیاست خارجی طالبان و نزدیکی آنان به ایران و هند تضعیف شده است. پخش ویدیوهایی از حضور تحریک طالبان پاکستان در اطراف پشاور نیز نگرانی اسلامآباد را افزایش داده و موضع بیطرف طالبان در درگیری کوتاهمدت پاکستان و هند، اوضاع را پیچیدهتر کرده است.
در ادامه گزارش آمده است که دیدار امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، با وزیر خارجه هند در دهلی و توصیف هند بهعنوان «دوست نزدیک» یکی از نقاط اصلی اختلاف میان اسلامآباد و کابل بوده است. هند همزمان نمایندگیاش در کابل را به سطح سفارت ارتقا داده، در حالی که نیروهای طالبان و پاکستان در مرزها چندین بار تبادل آتش داشتهاند و تنها میانجیگری ترکیه مانع ادامه درگیری شده است.
نیولاینز میافزاید که از دید اسلامآباد، نزدیکی طالبان به هند تهدیدی مستقیم برای دکترین امنیتی پاکستان محسوب میشود، زیرا این کشور به حکومتی در کابل نیاز دارد که با منافع امنیتیاش همسو باشد. در نتیجه، پاکستان بررسی گزینههای سیاسی تازه را آغاز کرده و به دنبال ایجاد یک بدیل جدی برای طالبان است.
نویسنده گزارش با اشاره به ریشههای تاریخی بیاعتمادی طالبان نسبت به پاکستان میگوید که نپذیرفتن خط دیورند، عملیات نظامی پاکستان در وزیرستان و تحویلدادن اعضای طالبان به آمریکا پس از ۱۱ سپتامبر بر این بیاعتمادی افزوده است. همچنین پناهدادن طالبان به تحریک طالبان پاکستان، برای اسلامآباد چالشی جدی ایجاد کرده و این وضعیت را پیچیدهتر ساخته است.




