کشتن «داوود مزمل» کار داعش است یا تسویه حساب‌های داخلی این گروه؟

هرچند مسوولیت انفجار روز پنج شنبه (18 حوت، 1401) در دفتر والی طالبان در بلخ که باعث کشته شدن داوود مزمل و شماری دیگر شد را گروه موسوم به داعش برعهده گرفته است، اما با این وجود هنوز سوالات و ابهامهای زیادی در مورد عوامل و چگونگی وقوع این حادثه مطرح است.

این انفجار حوالی ساعت ۹:۲۰ صبح روز گذشته به وقت محلی در شهر مزار شریف در ولایت بلخ رخ داد و مسوولان طالبان برخلاف گذشته که بسیاری از حوادث را انکار یا کتمان میکنند، آنرا تایید کردند. ذبیح الله مجاهد در حساب تویترش ضمن تایید این رویداد، گفته است که بررسی ها در این مورد آغاز شده است.

آقای مجاهد مانند همیشه با کاربرد واژه بسیار کلی و مبهم گفته این انفجار ” از جانب دشمنان اسلام” صورت گرفته است.

فرماندهی پولیس طالبان نیز در یک خبرنامه گفته است که یک مهاجم انتحاری، مواد انفجاری همراهش را در طبقه دوم و در دهلیز دفتر ولاییت انفجار داده است.

با این حال، این اظهارات از شک و تردیدها در مورد چگونگی  و کیستی عوامل این واقعه و اینکه عامل انتحاری چگونه توانسته با مواد همراهش خود را به دهلیز دفتر والی برساند، کم نکرده است.

حتا بردوش گرفتن مسوولیت این حمله از جانب گروه موسوم به داعش نیز آنهم حدود یک روز بعد، از ابهامات و سوالات در مورد این حادثه و حوادث مشابه، چیزی نکاسته است.

شماری از کارشناسان با رد عوامل بیرونی، وقوع این حادثه را به اختلافات و تسویه حساب‌های درونی گروه طالبان نسبت می‌دهند.

سید احمد موسوی مبلغ با نشر مطلبی در حساب فیسبوک خود این حادثه را به اختلافات داخلی طالبان نسبت داده است. او در بخشی از مطلب خود گفته: «شاید اصلی ترین متهم ترور مزمل، شبکه حقانی باشد (و البته ممکن است در ظاهر، داعش مسئولیت آن را به عهده بگیرد). قدرت نمایی جناح های مختلف طالبان با ترور رقبای داخلی، چشم انداز  یک افغانستان با ثبات را عمیقأ با چالش مواجه می سازد.»

او معتقد است که اختلافات درونی طالبان طی یکسال و نیم گذشته، برخی چهره های مهم طالبان را به انزوا برد (افرادی همچون خیرخواه، ذاکر و صدر) و برخی دیگر همچون مزمل را که اخیرا مورد حمایت و توجه ملاهبة الله قرار گرفته بود، به کام مرگ فرستاد.

آقای موسوی همچنین نوشته: «کشته شدن این چهره مهم طالبان، بیانگر این است که ملاقات اخیر اعضای کلیدی طالبان با رهبرشان در هفته گذشته در قندهار، نتیجه بخش نبوده و این گروه نتوانسته است که به یک نقشه راه برای حفظ انسجام سازمانی خود دست یابد.»

این نخستین مقام ارشد طالبان در این سطح است که پس از تسلط بر افغانستان کشته می‌شود.

پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان داوود مزمل والی ننگرهار تعیین شد که رهبری جنگ علیه گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) را به عهده داشت. او‌ پس از مدتی با فرمان رهبر طالبان، معاون وزارت داخله تعیین شد. اما پنج ماه پیش مسئولیتش تغییر کرد و والی حکومت طالبان در بلخ شد.

یک روز پس از کشته شدن والی طالبان در بلخ، این گروه محمد یوسف وفا، والی خود در قندهار را به عنوان سرپرست ولایت بلخ تعیین کرد.

با این حال عامل این حادثه چه گروه موسوم به داعش باشد و چه اختلافات داخلی، تحلیل گران هشدار می‌دهند که افغانستان تحت حاکمیت طالبان، به شدت مستعد تبدیل شدن به جزیره های مختلف قدرت و توسعه ناامنی به بیرون از مرزهای این کشور خواهد بود.